podariko yunanca ilk adım anlamına geliyormuş ama herhangi bir ilk adım değil. bir iş ya da yeni başlangıç sırasında o mekana atılan ilk adım. zorba’nın çevirisini yapan ahmet angın bunun türkçede tam karşılığının olmadığını belirtmiş. sözlüklerde bu tabiri karşılayan bir kelime ya da söz dizin olmadığı konusunda ahmet bey haklı ancak bu inanış, adı konmamış olsa da anadolu’da hüküm sürmeye devam ediyor.

annemler, kadirşinas komşularıyla ellerinde bıçak, biber dağlarının arkasına geçtiklerinde ya da oklava, ahtar ağaçları silinip, sacın altı yakıldığı vakit bir anda kıymete binerdim. televizyonun bana kalmasının verdiği mutlulukla, tarkan gümüş madalyonun karşısında yayılıyorken, tünel açılışı için hababam sınıfının aradığı inek şaban gibi bir anda taşra hazirunun beklediği şehirli büyük adam pozunda ağır adımlarla arzı endam ederdim…

buraya bir parantez açayım da konu güme gitmesin. rıfat ılgaz’ın kaleme aldığı hababam sınıfında, inek şaban kayserili bir tüccarın mütedeyyin çocuğu, saf anadolu delikanlısıdır. her gün sabah namazına kalkan inek şaban’ın filmde bu kimliği nötrlenmiş ancak tünel açılışında abdestli birine ihtiyaç duyulması gibi birkaç sahnede izleri kalmıştır. kapa parantez

işte televizyonun başından kalkan ben önce kapıdan çıkar, ardından yıldırım süratiyle koşarak, “bitti mi bitti mi bitti mi?” diye üç kez sorardım, annemler büyük bir ciddiyetle “bitti, bitti, bitti” diye mukabele ederdi. eğer muzırlığım üstümdeyse ve yavaş yavaş gelip “bittttiiiiiii miiiiii?” şeklinde ağzımı yaya yaya sorduysam. büyük bir kusur işlemişim gibi kimse benden yana bile bakılmaz. “hele düzgün yap!” diye hiddetle söylenirlerdi…

hülasa kelam, yunanlılarda bir iş oluş sırasında kapıdan giren kişinin iyi ya da kötülüğünün o işe menfi ya da müspet tesirinin olacağı inancı, yunanistan’a bin kilometre uzakta devam ediyor. tabii bu adet şamanizmden miras da yunanlara mı ihraç yoksa eski yunanın terekesinden bizim payımıza düşen mi bu düğümü çözecek eşhas toplumbilimcilerden başkası değil. neyse ki başlarken, klavyede kedimiz baybars bey gezdi de podarikomun masumiyeti sayesinde, yazı çabucak bitti…

#hatıra #urfa #urfakültürü #ekmek #podariko #bittimi #çocukluk #childhood